Walny Zjazd Delegatów Towarzystwa Polsko-Austriackiego

 17 czerwca 2023 r. był ważnym wydarzeniem w życiu Towarzystwa. W tym dniu, w Domu Literatury w Warszawie, obradował Walny Zjazd Delegatów TPA. Delegatki i Delegaci, wybrani w oddziałach Towarzystwa w całym kraju, dokonali podsumowania czteroletniej kadencji Zarządu Głównego TPA. Poprzedni Walny Zjazd Delegatów TPA odbył się 6 kwietnia 2019 r.

Zjazdowi przewodniczył mgr Lubomir Wędzicha – wiceprezes ustępującego Zarządu Głównego TPA, Prezes Zarządu Oddziału TPA w Wrocławiu. Sekretarzem Zjazdu była dr Bogumiła Kmieć, wiceprezeska ustępującego Zarządu Głównego TPA, Prezeska Zarządu Oddziału TPA w Częstochowie.

Zjazd zaszczycił swoją obecnością Ambasador Austrii w Warszawie, mgr Andreas Stadler, który wygłosił przemówienie. Podziękował Towarzystwu za jego wkład w rozwijanie związków polsko-austriackich i szerzenie wiedzy o Austrii w Polsce.

Walny Zjazd Delegatów TPA przyznał, na wniosek Zarządu Głównego TPA, godność Honorowego Prezesa Towarzystwa Polsko – Austriackiego, ustępującemu Prezesowi Zarządu Głównemu TPA, prof. nadzw. dr Zbigniewowi Tomkowskiemu. Profesor jest jedynym żyjącym współzałożycielem Towarzystwa, animatorem jego działalności przez ponad sześćdziesiąt lat jego istnienia. Jest także autorem wielu prac dotyczących problematyki austriackiej i Polonii w Austrii.

Zjazd przyznał także godność Honorowego Członka Towarzystwa Polsko-Austriackiego, dr. inż. Stanisławowi Błaziakowi, członkowi Prezydium ustępującego Zarządu Głównego TPA, wieloletniemu działaczowi Towarzystwa w Lublinie.

Zjazd był najlepszą okazją do uhonorowania zasłużonych działaczy oraz osób działających na rzecz rozwoju współpracy polsko-austriackiej.

I tak, ustanowiony z okazji jubileuszu 60-lecia powstania Towarzystwa, Medal „Blisko Austrii”, otrzymali prof. dr hab. Krzysztof Kuczyński z Łodzi; ks. Prof. dr hab. Edward Walewander z Lublina; mgr inż. Bogdan Major z Torunia; mgr Stanisław Szumski – ustępujący Sekretarz Generalny TPA; mgr Barbara Popiołek i mgr Dorota Przybyła, obie z Częstochowy.

Honorową Odznakę „Zasłużony dla Towarzystwa Polsko – Austriackiego”  otrzymali: prof. dr hab. dr hc. Marek Żukowski, ustępujący Przewodniczący Głównej Komisji Rewizyjnej TPA; mgr Kazimiera Błażewicz – Izdebska z Lublina; mgr Katarzyna Dmowska – Usarewicz z Warszawy; Marek Gawlas z Cieszyna; mgr Dorota Grzywna z Częstochowy; mgr Józef Jarosz z Torunia; dr hab. Agnieszka Kisztelińska – Węgrzyńska, prof. UŁ z Łodzi; mgr Stanisław Komorski z Lublina; mgr Lidia Lach z Torunia; mgr mec. Roman Podświadek z Zamościa; Monika Siemion – Dudek z Lublina; mgr Oskar Uchański z Wrocławia oraz mgr Paweł Wróblewski z Wrocławia.

Medal 60-lecia Towarzystwa Polsko – Austriackiego otrzymali: mgr Maria Czerwińska; mgr Wanda Żukowska; mgr Maria Małolepszy – Wędzicha; mgr Stanisław Meisser; mgr Andrzej Kempa; Anna Rypińska – Fischer – wszyscy działacze z Wrocławia; mgr Bogusław Kurzelowski i mgr Ryszard Bajerlajn z Częstochowy oraz prof. dr hab. dr hc. Marek Żukowski.

Delegatki i Delegaci udzielili absolutorium ustępującym Zarządowi Głównemu i Głównej Komisji Rewizyjnej.

Zjazd dokonał wyboru nowych władz. Prezesem Zarządu Głównego TPA został prof. dr hab. Krzysztof Kuczyński z Łodzi, były Prezes Zarządu Oddziału TPA w tym mieście.

Zebrani postanowili o zwołaniu Nadzwyczajnego Walnego Zjazdu Delegatek/ów w możliwie szybkim czasie. Głównym celem tego Zjazdu ma być rozpatrzenie i przyjęcie zmian w Statucie TPA.

Opracował: Stanisław Szumski

„STYRIA W MOICH OCZACH”
FINAŁ II REGIONALNEGO KONKURSU W CZĘSTOCHOWIE

W dniu 29 maja br. w Szkolnym Centrum Turystyki Austrii przy Zespole Szkół Ekonomicznych w Częstochowie odbył się uroczysty finał Konkursu „STYRIA W MOICH OCZACH”. W tegorocznej edycji uwaga młodzieży skierowana była na atrakcje turystyczne, sportowe, a także na kulturę, historię oraz język tego austriackiego regionu. W ramach przygotowania do Konkursu (w dniach 10 – 12 maja br.) społeczność szkół, w których działają Młodzieżowe Koła TPA, uczestniczyła w warsztatach dotyczących osobliwości Styrii − prowadził je pan Johannes Steinbach z Grazu, który występując w styryjskim stroju ludowym w bardzo oryginalny sposób przekazywał informacje o tym zielonym sercu Austrii. Uczestnicy zainteresowani byli szczególnie atrakcjami turystycznymi Styrii, jakimi są między innymi:

• Park narodowy Gesäuse
• Stolica regionu – Graz nad rzeką Mur, gdzie nad starówką góruje wieża zegarowa na wzgórzu Schlossber
• Podróż do Mariazell słynną kolejką wąskotorową Mariazellerbahn, której trasa przejazdu liczy 85km na wysokości 650m, a wagony panoramiczne umożliwiają podziwianie wspaniałych krajobrazów

/Częstochowa i Mariazell są miastami partnerskimi i należą do Stowarzyszenia Stowarzyszenia Miast-Sanktuariów Maryjnych Europy „SHRINES OF EUROPE”

• Dom Jabłek- Muzeum jabłek w Harl
• Erzberg – góra przyciągająca najlepszych na świecie motocyklistów motocross i enduro

Ze Styrii pochodzą też znani aktorzy: Arnold Schwarzenegger, który urodził się
w Thal na przedmieściach Grazu, Klaus Maria Brandauer z Bad Aussee,
a także piosenkarz Andreas Gabalier z Grazu.

Styria w oczach uczestniczek i uczestników Konkursu ma oczywiście kolor zielony,
jest pachnąca jabłkami, olejem z pestek dyni, jest taneczna i śpiewna… z kolorowymi strojami ludowymi, można tam także jeździć na nartach, na rwących górskich rzeczkach uprawiać rafting … na trasach wędrówek delektować się bliskością nieskażonej przyrody…

Na Konkurs wpłynęły 102 prace uczennic i uczniów z Częstochowy, Olkusza, Lublińca, Woźnik Śląskich, Koziegłów, a także z Kłobucka.

Jury oceniało prace plastyczne, multimedialne, a także plany podróży.

Nagrody ufundowane zostały przez: Amt der steiermärkischen Landesregierung –
Referat Europa und Außenbeziehungen – Graz.

Konkurs zorganizowało Szkolne Centrum Turystyki Austrii przy ZSE
w Częstochowie oraz częstochowski oddział Towarzystwa Polsko-Austriackiego.

Opracowanie: częstochowski oddział TPA

Koncert Dominiki Eski w Wiedniu

OLKUSKI ODDZIAŁ TPA POLECA WIEDEŃ WIOSNĄ …  

 W ramach działalności Młodzieżowego Koła TPA w dniach 26 – 28 kwietnia br., grupa
z I Liceum Ogólnokształcącego w Olkuszu wybrała się na wycieczkę do architektonicznego miasta snów… Wiednia – stolicy Austrii.
Pierwszym punktem programu było wzgórze Kahlenberg, miejsce Odsieczy Wiedeńskiej,
a kolejno przejazd staromiejską obwodnicą zwaną „Ringiem”, z której można było podziwiać budynki Muzeum Sztuk Pięknych, Muzeum Przyrodniczego, Parlamentu, Ratusza i Teatru Zamkowego. Wkrótce potem podziwiano Pałac Schönbrunn, dawną letnią rezydencją Habsburgów. Licealiści spacerowali też po pachnących już wiosną ogrodach,
w których znajdują się palmiarnia, ogród różany oraz Glorietta. Zwiedzano też Hofburg, zimową rezydencję Habsburgów oraz Dom Figara, w którym mieszkał Mozart. Po spacerze ulicą Graben z dominującą sylwetką Kolumny Morowej, z zachwytem zwiedzali majestatyczną Katedrę Św. Szczepana. Kolejnego dnia podziwiali zabudowę Hundertwassera, która wyróżnia się na tle pozostałych budynków swoimi barwami, kształtami oraz brakiem linii prostych, czy jakiejkolwiek symetrii. Dom artysty porośnięty jest pnączami, krzewami, a cały jego dach pokryty jest roślinnością.
Ostatnim punktem programu pobytu w Wiedniu był Belweder, a w nim najważniejsze dzieła Gustava Klimta, wśród nich najsłynniejszy jego obraz: „Pocałunek”.

Wiedeń wiosną polecają członkowie olkuskiego oddziału TPA:
Agnieszka Mitka i Grzegorz Starosta wraz z młodzieżą.

TURBOLANDESKUNDE W CZĘSTOCHOWIE

Tegoroczna edycja VIII Ogólnopolskiego Konkursu Turbolandeskunde: „Wędrówka po krajach niemieckiego obszaru językowego”, który organizuje Polskie Stowarzyszenie Nauczycieli Języka Niemieckiego, poświęcona jest Austrii.

Dlatego też przygotowanie i przeprowadzenie etapu regionalnego w Częstochowie odbyło się  przy współpracy oddziałów PSNJN oraz TPA.

PSNJN reprezentowały:
mgr Beata Kobyłkiewicz oraz mgr Małgorzata Czech,
natomiast TPA: dr Bogumiła Kmieć, mgr Dorota Grzywna
i mgr Krzysztof Kostarczyk.

W tym etapie Konkursu, który odbył się 21 kwietnia 2023r. w Liceum im. Adama Mickiewicza w Częstochowie, wzięły udział  trzyosobowe zespoły ze szkoł ponadpodstawowych Częstochowy i regionu, które przeszly do tego etapu po eliminacjach pierwszego stopnia. Biorący udział w konkursie wykazali się dużą znajomością wielu różnorodnych dziedzin związanych z Austrią.

Wśród nauczycieli języka niemieckiego, którzy przygotowali młodzież do Konkursu pojawiło się duże zainteresowanie współpracą z  naszym oddziałem Towarzystwa Polsko- Austriackiego.

opracowanie: częstochowski oddział TPA

Muzyka Viktora Ullmana upamiętnia 80-tą rocznicę Powstania
w Getcie Warszawskim.

19 kwietnia 2023 r. mija 80-ta rocznica bohaterskiego, tragicznego powstania w Getcie Warszawskim.

Tego dnia, w ramach obchodów rocznicy, odbył się w Pałacu na wyspie w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, uroczysty koncert.

Artyści Polskiej Opery Królewskiej wykonali pieśni skomponowane przez Victora Ullmana.

Dobór repertuaru na ten koncert ma wymiar symboliczny. Tragiczne losy artysty, choć nie związane bezpośrednio z Powstaniem w Getcie Warszawskim, wpisują się w martyrologię  Żydów w czasie II Wojny Światowej.

Urodzony w Cieszynie w 1898 roku, jako jedenastoletnie dziecko przeniósł się z matką do Wiednia. Muzyki uczył się, między innymi u Arnolda Schoenberga, jednego z ikonicznych kompozytorów XX wieku. Viktor Ullman pracował w Operze Niemieckiej w Pradze. Komponowana przez niego  muzyka zyskiwała stopniowo uznanie krytyków i publiczności.

W 1942 roku został wywieziony do obozu koncentracyjnego w Terezinie. Mimo ciężkich warunków obozowych, nie zaprzestał komponowania. Powstały tam pieśni do poezji współwięźnia – Hansa Guntera Adlera. 16-go października 1944 r., Viktor Ullman został skierowany do obozu zagłady, Auschwitz-Birkenau, gdzie został zamordowany.

Oddział Towarzystwa Polsko-Austriackiego w Cieszynie, miejscu urodzenia kompozytora, od kilku lat aktywnie uczestniczy w inicjatywach upamiętniających tę postać. Doroczne imprezy odbywają się na terenie Cieszyna i Czeskiego Cieszyna. Współorganizatorem tych wydarzeń są instytucje samorządowe z obu krajów. Osobiście zaangażowana w ich organizację jest Prezeska Zarządu Oddziału TPA, Maria Gawlas.

Oprac. Stanisław Szumski
Sekretarz Generalny TPA

Medal 60lecia TPA „Blisko Austrii” dla pani dr Zofii Krzysztoforskiej – Weisswasser

Pan Prof. nadzw. dr Zbigniew Tomkowski – Prezes Zarządu Głównego Towarzystwa Polsko- Austriackiego w Warszawie uhonorował Panią dr Zofię Krzysztoforską – Weisswasser
z Wiednia medalem 60lecia TPA „Blisko Austrii”.

Uroczystość wręczenia medalu miała miejsce w dniu 31 marca w I Liceum Ogólnokształcącym im. Króla Kazimierza Wielkiego w Olkuszu.

Pani dr Zofia Krzysztoforska – Weisswasser przez wiele lat była wykładowcą w Instytucie Translatorskim i Slawistyki Uniwersytetu Wiedeńskiego, była także członkiem założycielem Klubu Profesorów w Centrum Naukowym Polskiej Akademii Nauk w Wiedniu oraz prowadziła warsztaty, seminaria oraz uczestniczyła w konferencjach organizowanych przez polskie uczelnie w Warszawie, Krakowie, Katowicach, Poznaniu, Białymstoku, Opolu
i w Częstochowie. Jest autorką wielu publikacji wydanych w Polsce i w Austrii.

Dzięki wielu inicjatywom pani dr Krzysztoforskiej – Weisswasser, absolwentki I LO im. Króla Kazimierza Wielkiego w Olkuszu, w tradycję szkoły od dawna wpisane były przedsięwzięcia związane z Austrią min. Tygodnie Austriackie. Gościli tu − na jej zaproszenie − dyplomaci oraz przedstawiciele instytucji austriackich w Polsce.

Od wielu lat odbywają się w szkole wydarzenia polsko – austriackie, w których zajęcia
i warsztaty prowadzi pani dr Krzysztoforska – Weisswasser. Uczennice i uczniowie szkoły uczestniczyli rokrocznie w kursach j. niemieckiego w Wiedniu, w ramach miesięcznego pobytu w Austrii, fundowanego jako stypendium przez panią dr Zofię Krzysztoforską – Weisswasser, która każdorazowo zapewniała im kurs językowy, mieszkanie, wyżywienie oraz kieszonkowe. Dzięki temu poznawali kraj i ludzi, a także bogate życie kulturalne Wiednia. W ostatnich kilku latach uczniowie szkoły korzystają w ramach jej stypendium
z kursów j. niemieckiego w Instytucie Austriackim w Krakowie. Niektórzy ze stypendystów zdecydowali się na studia germanistyczne.

Dzięki jej wieloletniej współpracy z oddziałem częstochowskim Towarzystwa Polsko-Austriackiego, gdzie moderowała spotkania z pisarzami austriackimi, prowadziła konferencje polsko –austriackie, wykłady i warsztaty dla społeczności studenckiej uczelni częstochowskich, została nawiązana współpraca Częstochowy z Olkuszem
w propagowaniu wszystkiego co najpiękniejsze w Austrii.

Pani dr Zofia Krzysztoforska – Weisswasser przyjęła medal z rąk Pani Dyrektor Ireny Majdy oraz Pani Wicedyrektor Barbary Tarczyńskiej – członkiń olkuskiego oddziału TPA. Gratulacje złożył również Pan Bogumił Sobczyk − Starosta Olkuski, a także członkinie
i członkowie olkuskiego oddziału TPA. W uroczystości uczestniczyli również przedstawiciele Młodzieżowego Koła TPA.

Opracowanie: mgr Agnieszka Piasny – Prezes olkuskiego oddziału TPA

„Wielkanoc po austriacku”

Radomski Oddział Towarzystwa Polsko Austriackiego  realizuje już 28 lat – zgodnie  ze statutem  – różne przedsięwzięcia związane z szeroko rozumianą kulturą Austrii .  Są to spotkania z historią i literaturą austriacką, konkursy wiedzy o Austrii, spotkania poświęcone znanym  kompozytorom, jak też dynastii  Habsburgów,  podróże w ciekawe regiony  Austrii, ale także  po naszym kraju…. śladami Habsburgów .

W kręgu zainteresowań są także zwyczaje  i tradycje. W związku ze zbliżającymi się Świętami Wielkiej Nocy członkowie radomskiego TPA zorganizowali spotkanie: „Wielkanoc po „ Austriacku ”.

Przygotowano   aranżację stołu z charakterystycznymi dla kultury austriackiej ozdobami i potrawami wielkanocnymi.  Ponadto w krótkich filmikach zaprezentowano  tradycje  wielkanocne  kilku krajów  związkowych  takich jak:  Styria (Graz) ,  Karyntia (Klagenfurt), Ziemia Salzburska (Salzburg), Tyrol  ( Innsbruck), czy Wiedeń, gdzie jest  jak zwykle  największy Wielkanocny Jarmark  przed  pałacem  Schonbrunn , wokół którego można spotkać około 70 wystawców sprzedających m.in. wielkanocne dekoracje, kulinarne specjały, czy przepiękne rzemiosło z różnych zakątków Austrii.

Podróże kształcą!  Członkowie TPA oraz zainteresowani sympatycy Austrii poznają w ten sposób kulturę, obyczaje  tego kraju .  Znamy je również  z kontaktów z Austriakami, czy też od  przyjaciół  mieszkających w Austrii , w tym także od naszych rodaków, którzy chętnie opowiadają o kulturze, historii i życiu w Wiedniu, lub też w innych krajach związkowych Austrii, zwykle na swoich blogach  internetowych.

Świąteczny nastrój – Niedziela Wielkanocna to jeden z najradośniejszych dni  w roku.

Jak wygląda w Austrii?

Otóż Austriacy świętują w rodzinnym gronie. Niedziela Wielkanocna poprzedzona jest długim czasem Wielkiego Postu.  Już wtedy można spotkać  Jarmarki Wielkanocne, na których można dostać rzeczy niezbędne dla przygotowania świąt . Sprzedawane są  ręcznie  wykonane dekoracje. Nie brakuje smakowitych potraw  oraz  upominków i słodyczy dla dzieci . Największym powodzeniem cieszą się jajka z czekolady. Austriackie pisanki pokryte motywami kwiatowymi lub religijnymi.

Śniadanie w Niedzielę  Wielkanocną składa się  z mięs (głównie baraniny) i jaj. Nim jednak jajka zostaną zjedzone…. koniecznie trzeba się nimi  „postukać”. Wygrywa ten , w  którego ręku  jajko  nie zostanie uszkodzone. Z potraw ulubionymi są:   tradycyjna   sałatka ziemniaczana i pyszne placki ziemniaczane  . Ze słodkości obowiązkowo musi być na stole wielkanocnym puszysta baba drożdżowa z rodzynkami („ Karntner Reidling”). Ten słodki przysmak z ciasta drożdżowego może być też upleciony i uformowany w kształcie dużego rogala. Na wielkanocnym stole nie może zabraknąć słodyczy. Króluje strudla z malowanym jajkiem. Jest też dużo piwa warzonego  na tę okazję a po południu tradycyjny tort, strucla jabłkowa „Gotenstrutz”  i kawa.

W całej Austrii od Wielkiego Czwartku do pierwszego dnia Świąt po wsiach i miasteczkach chodzą chłopcy i hałasując drewnianymi  kołatkami  lub dzwoneczkami  zastępującymi  dźwięki dzwonów, które milkną w  Wielki Czwartek ( Grundonnerstag ) .  W tym dniu obowiązkowo trzeba zjeść coś zielonego.   Zwyczajowo jada się wtedy  potrawy ze szpinakiem.  Ponadto w tym czasie młodzi ludzie jako symbol  kończącego się postu  ubierali się na zielono.

Wielki Piątek jest  obchodzony jako dzień postu i żałoby . W tym dniu dominuje cisza. Wykonuje się tylko najważniejsze prace,  a dzieci nie mogą głośno i wesoło się bawić. W  Wielki Piątek spożywa się najczęściej ryby. Wieczorem tak  jak w Polsce,  w kościele odbywają  się misteria pasyjne  upamiętniające śmierć Chrystusa na Krzyżu.

W Wielką Sobotę święci się,  podobnie  jak w Polsce pokarmy wielkanocne. Ten zwyczaj też niewiele różni się od polskiego.

W Wiedniu, jak również w innych miastach Austrii organizuje się Muzyczne Festiwale Wielkanocne  „ Osterklang”,  na których prezentowane są utwory muzyki pasyjnej  i  kontemplacyjnej  od baroku po czasy współczesne.

Relacja: Irena Szcześniak – Prezes TPA

Zdjęcia: Roman Cebula

W sobotę 25 marca 20123r. w auli Zespołu Szkół Muzycznych w Częstochowie odbył się koncert, podczas którego swój drugi solowy album „Dedicated” promował  Martin Listabarth – pianista z Austrii.                                                             

Artysta koncertował już na scenach Niemiec, Czech, Słowacji oraz Chin. Swój aktualny program prezentował także w wiedeńskim Musikverein,  klubie jazzowym „Porgy & Bess”, ORF Radiokulturhaus, a także na festiwalach: „Jazzbühne Lech”, „Klavierfestival Hainfeld” oraz „Jazzwerkstatt Graz”. W swoich utworach artysta finezyjnie łączy jazz i muzykę klasyczną.

Społeczność częstochowskiego TPA oraz jego sympatycy zachwycili się urokiem osobistym i nieprzeciętnym talentem młodego austriackiego pianisty, który przed zaprezentowaniem każdego utworu wprowadzał słuchaczy w historię własnych inspiracji. O swojej najnowszej płycie powiedział:

 „Każdy utwór na tej płycie jest dedykowany konkretnej osobie. Moim celem było zebranie opowieści od najróżniejszych kobiet i mężczyzn, których pasja do jakiejś dziedziny szczególnie mnie fascynuje. Szukałem w życiu i twórczości tych ludzi aspektów, które nie tylko inspirują mnie osobiście, ale które można również przełożyć muzycznie i tym samym stanowią punkt wyjścia dla danej kompozycji”.

Podczas swojego tournée po Polsce artysta odwiedził między innymi: Warszawę, Kraków, Katowice oraz Lublin.

Gościem honorowym koncertu był pan dr Ryszard Stefaniak – Wiceprezydent Miasta Częstochowy.

Wśród zaproszonych gości byli także: dyrekcja, nauczyciele i młodzież I LO im. J.Słowackeigo w Częstochowie, przedstawicielki częstochowskiego Zarządu Oddziału Polskiego Stowarzyszenia Nauczycieli Języka Niemieckiego, przedstawicielki Zarządu Stowarzyszenia „Błękitna gwiazda” oraz społeczność Zespołu Szkół Muzycznych im. M. J. Żebrowskiego w Częstochowie, a także grono członkiń i członków częstochowskiego Oddziału Towarzystwa Polsko-Austriackiego i przedstawiciele kół młodzieżowych TPA wraz z opiekunkami.
Koncert w Częstochowie odbył się dzięki:

Austriackiemu Forum Kultury w Warszawie, Konsulatowi Honorowemu Austrii w Katowicach, Urzędowi Miasta Częstochowy oraz Oddziałowi Towarzystwa Polsko-Austriackiego w Częstochowie.

Opracowanie: oddział częstochowski TPA

Z życia Oddziału TPA w Cieszynie

Cieszyński Oddział Towarzystwa Polsko-Austriackiego  podaje informację o swoich działaniach związanych ze 125 rocznicą urodzin Victora Ullmanna  ,kompozytora pochodzenia żydowskiego , urodzonego w Cieszynie w 1898 r.:

– 14 01.23 w Cieszyńskim Ośrodku Kultury “Dom Narodowy” wystąpili pianista Witold Pieńkowski  i sopranistka Agnieszka Brzezicka. W ich wykonaniu widzowie usłyszeli:

VII sonatę fortepianową i pieśni Viktora Ullmanna. Ponadto mgr Irena French wygłosiła referat “Cieszyńskie lata Victora Ullmanna”.

Koncert nosił nazwę “Cieszyńskiemu kompozytorowi w 125.rocznicę urodzin”.

– 21.01.23  W 35 rocznicę założenia Oddziału Towarzystwa Polsko Austriackiego w Cieszynie odbyło się uroczyste spotkanie,  podczas którego  zasłużonym członkom Oddziału pp. Marii Kunz i Helmutowi Jenknerowi wręczone zostały  pamiątkowe medale 60 lecia  TPA przyznane przez Zarząd Główny w Warszawie. oraz list gratulacyjny od Prezesa prof. Zbigniewa Tomkowskiego.

-15.02.23  Członkowie Oddziału odwiedzili Ostrawę , gdzie mieli okazję zobaczyć  w towarzystwie znanego piosenkarza Jaromira Nohavicy i  Magdaleny Żivnej z Austriackiego Forum Kultury w Pradze operę Victora Ullmana “Rozbity Dzban”, “Cesarz Atlantydy”.

17.02.23 Odbyło się posiedzenie Komitetu Organizacyjnego  kolejnego Festiwalu Ullmannowskiego , który odbędzie się  w dniach 15-24 kwietnia 2024 r.

Z poważaniem Maria Gawlas Prezes OddziaLu TPA w Cieszynie

Cieszyn, 28.02.2023 r.

Bal Wiedeński w Częstochowie

Wyprzedzając o jeden dzień Bal w Operze Wiedeńskiej w dniu 15 lutego 2023r.
w Częstochowie − po dwuletniej przerwie − odbył się Bal Wiedeński.

Program artystyczny zawierał akcenty wiedeńskie z walcem „Nad pięknym modrym Dunajem” J. Straussa (syna).

W tym roku słynne „ALLES WALZER !!!” zawołała pani Anna Leszczyńska − nauczycielka muzyki i członkini TPA. Tańce uczennic i uczniów szkoły przygotował choreograficznie pan Marcin Kiszteliński – nauczyciel tańca, który wraz z małżonką wystąpił również
w profesjonalnej wersji walca. O akcenty austriackie w wystroju plastycznym balu zadbała pani Monika Mielczanek –Soluch, opiekunka Koła Młodzieży TPA, działającego w szkole.

Punktem kulminacyjnym balu było uhonorowanie pani Anny Dymek − dyrektor Szkoły Podstawowej nr 38 w Częstochowie − medalem 60lecia TPA „Blisko Austrii”, przyznanym przez Zarząd Główny TPA w Warszawie, jako uznanie za wieloletnią współpracę
w różnorodnych formach aktywności szkoły związanych z działalnością Towarzystwa Polsko-Austriackiego w Częstochowie.

List gratulacyjny z tej okazji wystosował prof. nadzw. dr Zbigniew Tomkowski − Prezes ZG TPA w Warszawie, a został on odczytany przez pana Krzysztofa Kostarczyka

opracowanie: Oddział TPA w Częstochowie

Jubileusz 35 lecia powstania Oddziału TPA w Cieszynie

W okresie 63 lat  istnienia i działania TPA w Polsce Oddział w Cieszynie obchodził będzie w roku 2023, 21 stycznia Jubileusz 35 lecia działalności. W oddziale zostawił swój ślad nieżyjący już prof. Edmund Rosner jeden z założycieli Oddziału w postaci wydawnictwa p.t. Znad Wisły i Dunaju z roku 1988, który znajduje się w Bibliotece Narodowej w Warszawie.

Przy założeniu TPA było 120 członków, po 35 latach w trybie naturalnym utracono wielu i pozostało 15 członków. Od samego początku działa była skarbniczka Oddziału – Maria Kunz. Bardzo aktywni są członkowie – Helena Siedlak , Helmut Jenkner, Aleksandra Liszka, Szarlotta i Eugeniusz Kozakowie i prezes Maria Gawlas pełniąca tą funkcję od 2003 r.

Towarzystwo organizuje wiele przedsięwzięć , współpracuje z Oddziałami w Polsce , wieloma organizacjami w kraju i za granicą – „Polonia” w Wiedniu, Austriackie Forum Kultury w Warszawie, Miejska Biblioteka w Czeskim Cieszynie.

Członek Towarzystwa jest twórcą Festiwalu Ullmanovskiego od 2018 r. Oddział TPA uczestniczył w dniach 6,7,8,10.2022 w II Polsko – Austriackim Forum Samorządowym w 500 letnim Grodzisku Mazowieckim oraz w obchodach Święta Narodowego Austrii zorganizowanego przez Ambasadę Republiki Austrii w Warszawie.

Program działania to upowszechnianie kultury Austrii poprzez wizyty w Austrii i kontaktach z Austriackim Forum Kultury.

Maria Gawlas
Prezes Oddziału TPA w Cieszynie

Gloria Artis dla Wiceprezesa Zarządu Głównego Towarzystwa Polsko-Austriackiego, Janusza Gasta

9 grudnia 2022 r. miałem przyjemność uczestnictwa w uroczystości nadania, na wniosek prof. nadzw. dr Zbigniewa Tomkowskiego, prezesa Zarządu Głównego TPA, Srebrnego Medalu „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Wiceprezesowi Zarządu Głównego TPA, Januszowi Gastowi. Medal przyznany  przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prof. dr hab. Piotra Glińskiego stanowi wyraz uznania dla wieloletniej działalności laureata na polu rozwoju kultury, jako animatora, reżysera teatralnego i scenarzysty, organizatora wielu polskich i zagranicznych wydarzeń kulturalnych i artystycznych. Początki tej działalności sięgają czasów studenckich. Od 2016 roku jest inicjatorem i kierownikiem artystycznym Studia Piosenki Teatru Polskiego Radia w Warszawie.
Warto podkreślić, że w dorobku Jubilata są też jego  osiągnięcia w organizacji inicjatyw kulturalnych w Towarzystwie Polsko – Austriackim, którego to aktywnym członkiem Janusz Gast jest od ponad dwudziestu lat.
Wręczenia Medalu dokonała w imieniu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Podsekretarz Stanu w tym Ministerstwie, Wanda Zwinogrodzka. Janusz Gast znalazł się wśród, między innymi, kompozytorem, autorem tekstów i wokalistą Ireneuszem Dudkiem, znaną aktorką – Bożeną Dykiel i prof. dr hab. Marianem Pokropkiem – wielce zasłużonym dla dokumentowania kultury ludowej, właścicielem prywatnego muzeum sztuki ludowej w Otrębusach koło Warszawy.

Januszowi Gastowi podczas uroczystości towarzyszyły małżonka i córka.

Laureatowi składamy serdeczne gratulacje i życzymy dalszej, aktywnej działalności artystycznej i animatorskiej na rzecz upowszechniania kultury i sztuki.

Stanisław Szumski
Sekretarz Generalny TPA

MAŁE ELEKTROGAZOWNIE
(skrót prezentacji na II FORUM SAMORZĄDOWYM TPA)

Dynamiczne zmiany klimatyczne stwarzają niespotykane wcześniej zagrożenia dla przyrody i infrastruktury gospodarczej. Podstawową przyczyną występujących tych zagrożeń jest emitowanie do atmosfery olbrzymich ilości energii, w tym między innymi energii zawartej w gazach cieplarnianych, dwutlenku węgla i metanie pochodzących z pozyskiwania i spalania paliw kopalnianych.
Jedynym z najbardziej efektywnych sposobów zmniejszających powyższe zagrożenia jest zastąpienie nośników energii pochodzenia kopalnego, nośnikami energii zawartej w biomasie organicznej odnawialnej corocznie – roślinnej i pozwierzęcej. Jest to możliwe dzięki Małym Elektrowniom Biogazowym (MEB), w których, na bazie odnawialnego nośnika energii tj. biomasy roślinnej i pozwierzęcej, wytwarzane jest ekologiczne paliwo gazowe – biometan, wykorzystywany w dalszym procesie technologicznym do produkcji energii elektrycznej i cieplnej, dających zerową bądź ujemną emisję CO2.
Małe Elektrownie Biogazowe zaprojektowane zostały przez trzech inżynierów z Zamościa na czele z inż. Januszem Usidusem, członkiem TPA. W doskonaleniu projektów od lat aktywnie uczestniczy Instytut Chemii i Techniki Jądrowej sp. z o.o. w Warszawie. Projekty zyskały patenty w kraju i zagranicą.
Wśród zalet MEB, obok ekologicznej czystości produkowanej energii, wymienić należy aktywizację gospodarczą rolników pozyskujących biomasę z produkcji roślinnej oraz zagospodarowanie odpadów pochodzących z produkcji rolnej i przemysłu spożywczego, a także pozyskiwanie biomasy z utrzymania w należytym stanie infrastruktury drogowej, wodnej i otoczenia. Wielkimi zaletami MEB jest ich nieprzerwana praca. MEB produkują najtańszą, w porównaniu z innymi źródłami, energię elektryczną i cieplną. Obok produkcji energii produktem MEB jest pozyskiwany w cyklu produkcyjnym ekologiczny nawóz organiczny.
Według szacunkowych wyliczeń, ilość już istniejących oraz możliwych do uzyskania zasobów biomasy organicznej pozwoliłaby na wytwarzanie energii elektrycznej i cieplnej stanowiącej 25-30 % obecnego krajowego zapotrzebowania na energię elektryczną i cieplną. Wymagałoby to wybudowania około 4000 Małych Elektrowni Biogazowych o mocy 1 do 2 MWe (energii elektrycznej) i MWt (energii ciepnej) każda. Stworzonych zostałoby w ten sposób około 52 000 miejsc pracy. Oczywiście, konieczne byłoby w takim przypadku zapewnienie odpowiedniego przygotowania fachowego tej kadry.
Niestety, mimo niewątpliwych zalet MEB, zainteresowania tą formą pozyskiwania energii elektrycznej i cieplnej nie są zainteresowane władze, samorządy i przedsiębiorcy. Na skutek tego dotychczas udało się przekonać do projektu zaledwie kilku przedsiębiorców, którzy wybudowali trzy Małe Elektrownie Biogazowe o mocy ok. 1 MWe każda. Tracimy więc nie tylko szansę pozyskania stabilnego, ekologicznego źródła energii, ale również szansę aktywizacji społeczno-gospodarczej, a także, co jest nie mniej ważne, szansę wzrostu świadomości i działań proekologicznych społeczeństwa.
Rozproszone źródła energii, jakimi są MEB zmniejszają zagrożenia dla systemu energetycznego oraz dostaw energii elektrycznej i cieplnej, co ma szczególne znaczenie w okresie różnego rodzaju kataklizmów, w tym konfliktów zbrojnych.

Mec. Roman Podświadek
Członek Prezydium Zarządu Głównego, Prezes Oddziału TPA w Zamościu.

Zdjęcia: Waldemar Kaźmierczak, Oddział TPA w Zamościu.
19 listopada 2022 r.